Thủ tục hải quan là gì ?
Thủ tục hải quan là gì ?
 |
| Hình ảnh minh họa quá trình làm thủ tục hải quan |
Theo nội dung trong Điều 4 Luật hải quan 2014:
"Thủ tục hải quan là các công việc mà người khai hải quan và công chức hải quan phải thực hiện theo quy định của Luật này đối với hàng hóa, phương tiện vận tải."
Nói một cách đơn giản thì ta có thể hiểu thủ tục hải quan là những thủ tục cần thiết để hàng hóa, phương tiện vận tải được nhập khẩu/nhập cảnh vào một quốc gia hoặc xuất khẩu/xuất cảnh ra khỏi biên giới một quốc gia.
Đó là những thủ tục cần thiết để hàng hóa, phương tiện vận tải được nhập khẩu/nhập cảnh vào một quốc gia hoặc xuất khẩu/xuất cảnh ra khỏi biên giới một quốc gia.
Lưu ý: Thủ tục hải quan chỉ áp dụng cho hàng hóa & phương tiện vận tải, không áp dụng cho người. Ở Việt Nam, việc làm thủ tục cho người xuất nhập cảnh là cơ quan an ninh hoặc bộ đội biên phòng ở cửa khẩu.
Mục đích của làm thủ tục hải quan:
 |
| Hình ảnh minh họa các phương thức phải làm thủ tục hải quan |
Thủ tục hải quan là một thủ tục bắt buộc ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ ở trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Làm thủ tục hải quan để thông quan hàng hóa, Thông quan hàng hóa là yêu cầu bắt buộc, nhằm quyết hai vấn đề cơ bản như sau:
Thứ nhất : Mục đích quan trọng nhất của thủ tục khai quan là để Nhà nước tính và thu thuế. Hàng hóa, phương tiện xuất nhập khẩu khi đưa đi hoặc nhập vào Việt Nam đều phải tính thuế. Đây là biện pháp đảm bảo cân đối và ổn định thị trường.
Thứ hai: là một thao tác an ninh để quản lý hàng hóa, đảm bảo hàng hóa ra/vào lãnh thổ Việt Nam không thuộc danh mục cấm. Bạn không thể nhập ngà voi, súng, ma túy vào Việt Nam; và cũng không thể xuất đồ cổ, động vật hoang dã ra khỏi Việt Nam theo con đường chính ngạch.
Quy trình làm thủ tục hải quan :
 |
| Hình ảnh minh họa quy trình làm làm thủ tục hải quan |
1 Chuẩn bị Bộ chứng từ làm thủ tục hải quan
Khâu chuẩn bị này khá quan trọng vì nó đóng góp 95% tiến độ khai báo hải quan đồng thời cả chi phí hải quan nếu như chúng ta chuẩn bị hồ sơ chu đáo và chuẩn xác
Các giấy tờ cơ bản trong bộ chứng từ thông quan hàng hóa:
Hợp đồng thương mại ( Purchase Order or Contract): 01 bản sao y
Hóa đơn thương mại ( Commercial Invoice):01 bản gốc
Phiếu đóng gói ( Packing List)
Vận tải đơn (Airway Bill/Bill of lading)
Giấy phép(nếu có): 01 bản gốc
Giấy chứng nhận xuất xứ ( Certificate of Origin)(nếu có):01 bản gốc
Giấy tờ khác theo yêu cầu của Hải quan( nếu có)
Sau khi đã chuẩn bị bộ chứng từ thông quan, người làm thủ tục hải quan thực hiện các công việc sau:
Khi làm thủ tục hải quan, người khai tờ khai (chủ hàng, đại lý hải quan, hoặc người khai thuê hải quan) thực hiện những bước cơ bản sau:
2 Khai và nộp tờ hải quan:
Trước đây, tờ khai hải quan được làm theo mẫu, người làm thủ tục hải quan tiến hành điền đầy đủ thông tin vào mẫu này. Tuy nhiên, hiện nay hầu hết các Chi cục hải quan đã chuyển sang khai và nộp tờ khai bằng hình thức hải quan điện tử VNACCS bằng phần mềm chuyên dụng.
3. Lấy kết quả phân luồng
Quy trình thủ tục hải quan tiếp theo sau khi khai và nộp tờ khai hải quan chính là lấy kết quả phân luồng. Có 3 loại phân luồng là: luồng xanh, luồng vàng, luồng đỏ.
Luồng xanh
Luồng xanh có điều kiện: bạn phải xuất trình thêm các giấy tờ như: C/O (giấy chứng nhận xuất xứ; giấy kiểm tra chất lượng;… Đối với loại luồng xanh này, bạn bắt buộc phải đến chi cục hải quan để làm các thủ tục liên quan.
Luồng xanh không điều kiện: đối với trường hợp này, các bước công việc vẫn phải làm tương tự như tờ khai luồng vàng. Tức là bạn phải in tờ khai ra, đưa cho chủ hàng ký và đóng dấu. Tiếp theo là đưa tờ khai lên chi cục hải quan lấy xác nhận, sau đó ra cảng làm thủ tục lấy hàng. Tuy là tương tự với luồng vàng nhưng thời gian tiếp nhận xem xét và đóng dấu sẽ nhanh hơn (trong trường hợp tờ khai không có bất cứ một vấn đề gì).
Luồng vàng
Đối với luồng vàng, bạn cần phải xuất trình một bộ hồ sơ bao gồm các chứng từ sau:
Tờ khai hải quan
Hợp đồng ngoại thương
Hóa đơn thương mại
Chi tiết đóng gói hàng hóa
Các chứng từ khác: CO, giấy kiểm tra chất lượng
Các bước thực hiện tương tự như đối với luồng xanh có điều kiện nêu trên
Chi tiết về hồ sơ hải quan & quy trình thủ tục, bạn có thể tham khảo thêm:
Điều 16 thông tư 38/2015/TT-BTC.
Với hồ sơ hải quan điện tử, xem thêm Điều 8, thông tư 22/2014/TT-BTC
Luồng đỏ
Luồng đỏ là luồn có mức kiểm tra cao nhất, phải làm nhiều thủ tục và tốn nhiều chi phí, thời gian , công sức của chủ hàng và cả chi cục hải quan. Đối với luồng này sẽ phải kiểm tra thực tế hàng hóa sau khi kiểm tra hồ sơ giấy
Trước hết bạn phải có bộ hồ sơ như luồng vàng trên đây. Sau khi bộ phận hải quan tiếp nhận duyệt hồ sơ sẽ chuyển sang bộ phận kiểm hóa.Bạn đăng kí kiểm hóa , xuống cảng làm thủ tục hạ hàng đưa vào khu kiểm hóa, rồi liên hệ cán bộ hải quan xuống làm thủ tục kiểm tra
Có hai hình thức kiểm hóa
Kiểm hóa bằng máy soi( kiểm soi)
Kiểm thủ công
Có trường hợp hải quan kiểm tra bằng máy soi thấy nghi ngờ lại cho mở container kiếm thủ công ( rất tốn kém)
Sau bước kiểm hóa, cán bộ hải quan sẽ về chi cục làm các thủ tục cần thiết. Làm biên bản kiểm hóa, nếu mọi thứ đều ổn sẽ làm thủ tục bóc tờ khai là hoàn thành.
3 Nộp thuế
Người khai nộp thuế và thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định với các hình thức nộp thuế hải quan theo quy định: Nộp ngay , ân hạng, bảo lãnh ngân hàng..Với hàng nhập khẩu theo loại hình kinh doanh hiện nay, thì đa số thuộc diện phải nộp thuế ngay. Khi nào có thuế nổi trong hệ thống, hải quan mới duyệt thông quan cho lô hàng.
Tra cứu nộp thuế, nợ thuế hải quan trên website tổng cục: sau khi nộp thuế xong, tra cứu nếu thấy tình trạng là “Hết nợ”, nghĩa là tiền thuế đã vào tài khoản của hải quan. Nếu chưa thì phải đợi, và nên kiểm tra lại khâu nộp thuế, nếu cần thiết.
4 Thông quan hàng hóa
Thông quan hàng hóa là việc hoàn tất thủ tục hải quan với hàng xuất nhập khẩu.
Sau khi thực hiện các bước ở trên và hàng hóa đã được chấp nhận thông quan, bạn đã xong trách nhiệm. Khi đó , với hàng nhập khẩu, chủ hàng được quyền phân phối , mua bán, sử dụng… ; còn đối với hàng xuất khẩu hàng đã đủ điều kiện đưa ra khỏi Việt Nam( hoạc đưa vào khu phi thuế quan)
5 Thanh lý hải quan giám sát
Sau khi đã được thông quan hàng hóa xong rồi thì bạn in mã vạch tờ khai hải quan, và đến cảng làm nốt thủ tục ký hải quan giám sát (còn gọi là ký cổng bãi) là xong.
Hiện tại có một số nơi đã áp dụng hệ thống giám sát tự động nên sẽ không còn hình thức thanh lý hải quan thủ công như trước đây nữa, các bạn nên chú ý khai đúng để tờ khai sau khi thông quan thì sẽ tự động qua khu vực giám sát.
Trong bối cảnh số lượng doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu cũng như số lượng hàng hóa xuất nhập khẩu tăng lên không ngừng cùng với sự phát triển của công nghệ 4.0 , nhằm tạo điều kiện cho tối đa cho doanh nghiệp hình thức thủ tục hải quan điện tử ra đời.
Thủ tục hải quan điện tử là gì ?
 |
| Hình ảnh minh họa các các thủ tục hải quan điện tử |
“Thủ tục hải quan điện tử” là thủ tục hải quan trong đó việc khai, tiếp nhận, xử lý thông tin khai hải quan, trao đổi các thông tin khác theo quy định của pháp luật về thủ tục hải quan giữa các bên có liên quan thực hiện thông qua Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan”
Điểm khác biệt giữa thủ tục hải quan truyền thống và thủ tục hải quan điện tử
Ưu nhược điểm của thủ tục hải quan điện tử
Từ bảng trên ta có thể nhận thấy được những ưu nhược điểm của thủ tục hải quan điện tử
Ưu điểm
Tiết kiệm thời gian
Khi làm thủ tục hải quan điện tử sẽ giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm tối đa thời gian cũng như chi phí di chuyển. Qũy thời gian đi lại tận nơi chi cục hải quan rất mất thời gian, thay vì đến nơi và in ấn giấy tờ ta chỉ cần thực hiện online
Chính xác, bảo mật thông tin
Sử dụng thủ tục hải quan điện tử sẽ giảm thiểm sai sót, giảm việc làm đi làm lại nhiều lần, hạn chế việc tẩy xóa, thay đổi thông tin như thực hiện thủ tục hải quan truyền thống
Thủ tục hải quan điện tử sẽ được cơ quan hải quan lưu giữ nên sẽ đảm bảo bảo mật thông tin một cách tuyệt đối
Tiện lợi cho người sử dụng
Không cần phải phụ thuộc vào giờ làm việc hành chính, thời tiết hay địa lý mà có thể sử dụng trực tuyến với nhu cầu công việc của mình. Việc hoàn thiện nhanh chóng thủ tục sẽ trở nên đơn giản và linh hoạt hơn.
Bên cạnh những ưu điểm đó , thì thủ tục hải quan điện tử cũng gặp một số rủi ro, NHƯỢC ĐIỂM :
Rủi ro lỗi hệ thống
Khi xảy ra sự cố đối với hệ thống khai hải quan điện tử của người khai hải quan, người khai hải quan phải thông báo cho cơ quan Hải quan bằng văn bản hoặc bằng điện thoại hoặc bằng thư điện tử đã đăng ký với cơ quan Hải quan để phối hợp giải quyết. Đồng thời, theo yêu cầu để đảm bảo việc thực hiện thủ tục hải quan kịp thời, người khai hải quan được thực hiện thủ tục hải quan bằng phương thức thủ công.
Không được đào tạo về sử dụng hệ thống
Khi chưa có kinh nghiệm trong việc khai hải quan điện tử, thì việc kê khai sẽ dễ dàng nhầm lẫn , hiểu sai về một số thủ tục, giấy tờ
Lợi dụng thủ tục hải quan điện tử
Việc thực hiện thủ tục hải quan điện tử thì các doanh nghiệp có thể lợi dụng việc khai báo trực tuyến để trốn thuế. Từ đó gây thất thoát nguồn ngân sách nhà nước.
Bộ Tài chính có Công văn số 1767/BTC-TCHQ chỉ đạo Cục Hải quan các tỉnh, thành phố tăng cường quản lý chống vi phạm lợi dụng thủ tục hải quan điện tử. Theo đó, người khai hải quan khai và nộp tờ khai hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu sau khi tập kết hàng hóa xuất khẩu tại các địa điểm theo quy định và thông báo cho cơ quan hải quan về thời gian dự kiến đóng container, xếp hàng lên phương tiện vận tải.
Trên đây, các bạn đã biết được một số kiến thức về thủ tục hải quan, hi vọng các bạn có thể nắm rõ hơn về thủ tục hải quan cũng như giúp ích cho bạn hiểu và thực hiện các thủ tục hải quan cần thiết.
Nhận xét
Đăng nhận xét